Ai Wei Wei
Een van de hedendaagse kunstenaars die veel aandacht trekt, is de Chinese Ai Weiwei. Hij staat bekend om zijn werk dat vaak provocerend is en strijdt voor een rechtvaardigere wereld. In het najaar van 2023 zal Kunsthal Rotterdam een overzichtstentoonstelling presenteren met een selectie uit zijn oeuvre. Ondanks de beperkte ruimte in de zalen van de Kunsthal, streven de curatoren ernaar om zoveel mogelijk met de bezoekers te delen.
Wat Ai Weiwei zo fascinerend maakt, is zijn voortdurende strijd tegen ongelijkheid. Hij werd geboren tijdens de Chinese revolutie en heeft van jongs af aan de gevolgen ervan ervaren. Zijn ouders werden verbannen en het gezin leefde lange tijd in moeilijke omstandigheden. Zelfs nadat zijn vader, Ai Qing, werd gerehabiliteerd, bleef het gezin rondzwerven, omdat hun huis was geconfisqueerd. Ai kreeg privéonderwijs omdat universiteiten gesloten waren, en zelfs na zijn afstuderen aan de filmacademie moest hij illegale tentoonstellingen organiseren om aandacht te krijgen. Zijn acties waren niet gericht op het omverwerpen van het systeem, maar eerder op het overleven binnen een systeem dat hem systematisch tegenwerkte. Dit gevoel van voortdurende tegenwerking en onrechtvaardigheid drijft Ai Weiwei nog steeds, niet alleen voor zichzelf, maar ook voor anderen die onderdrukt worden.
De tentoonstelling in de Kunsthal biedt een chronologisch overzicht van het leven en werk van Ai Weiwei. De vroege werken roepen vooral vragen op en tonen de invloed van de Dada en neo-Dada-bewegingen tijdens zijn periode in New York van 1983 tot 1993. Hier zien we een jonge Ai die geniet van het stadsleven en snel reageert op gebeurtenissen om hem heen.
Na zijn terugkeer naar China in 1993 om voor zijn vader te zorgen, werd Ai zich bewust van de beperkingen die kunstenaars werden opgelegd. Vrijwel elke handeling van een kunstenaar was toen een vorm van protest. Ai werd een mentor voor Chinese kunstenaars en zijn werk evolueerde naar gedocumenteerde performances. Zijn werk 'Dropping a Han Dynasty urn' uit 1995 is een voorbeeld van zijn protest tegen propaganda en de waarde van objecten en macht.
Zelfs zijn bekende meubelstukken, die te zien zijn in de Kunsthal, zijn een vorm van protest. Ze zijn prachtig gemaakt volgens traditionele Chinese methoden, maar onbruikbaar. Ai's werk, zoals 'Forever' uit 2013, dat bestaat uit fietsen, toont ook dit thema van perfectie gecombineerd met nutteloosheid.